Toen we in 2016 in Engeland arriveerden, kort na het referendum, was het Verenigd Koninkrijk nog verenigd, kon het nog dromen over de komende economische hausse en de rol ze er in zouden spelen. Engeland deed nog mee in de wereld en heel veel Engelsen die we spraken waren ervan overtuigd dat de Brexit, al waren ze er dan vaak tegen, het koninkrijk in ieder geval niet ten onder zou laten gaan.
Engeland kon tenslotte tegen een stootje en ex-remainer May zou het wel schaffen.
Hoe anders liggen de kaarten nu op tafel. May maakte blunder op blunder, de grootste ongetwijfeld het uitschrijven van nieuwe verkiezingen, die haar steun in het parlement reduceerde tot een absoluut minimum. Nog steeds heeft ze bovendien de grootste moeite haar eigen Tories in bedwang te houden die haar keer op keer tegenwerken. Aan de andere kant van het spectrum is er ook sprake van een schaakmat: Labourleider Corbyn stemde al in de jaren '70 tegen toetreding van het VK tot de EU en saboteerde de remain campagne in 2016.
Er is dus geen georganiseerde oppositie tegen de Brexit. En ondertussen stevent het VK af op een no deal situatie die het land ongetwijfeld in chaos zal storten, al was het maar omdat het, als alle eurolanden, afhankelijk is van een internationale arbeidsmarkt.
Maar er staat meer op het spel. Zo gaat Schotland waarschijnlijk een nieuw referendum organiseren over hun onafhankelijkheid als er een no deal situatie ontstaat. En dan is de kans groot dat de meerderheid stemt voor uit het VK en in de EU. Zelfs verstandige Schotten neigen er nu naar het VK te willen verlaten. En dat vinden de meeste Engelsen vreselijk want Schotland wordt door velen beschouwd als het heartland van het VK. Fascinating Aida smeekt Schotland letterlijk om vergiffenis en om AUB in het VK te blijven.
So Sorry Scotland, Fascinating Aida
Ondertussen heeft de regering een aantal aanwijzingen voor een no deal Brexit gepubliceerd. Dat werd opmerkelijk genoeg in de Nederlandse pers hier en daar geduid als een boodschap van May aan de EU dat het haar menens is. Of die boodschap is aangekomen kan ik niet inschatten, hier in Engeland zorgen de tips en truuks voor een no deal Brexit iig voor regelrechte verwarring. De regering zegt nog steeds rotsvast te geloven in een goeie deal maar direct betrokkenen schatten de kans op een no deal op 50/50.
Dit alles zorgt ervoor dat Engeland de risee van Europa is geworden, helemaal na de PR stunt van de EU die het einde van de financiële noodhulp aan Griekenland framede als een Europees succes. Het beeld van de man die de tak waarop hij zit doorzaagt is al vaker gebruikt: zelden holde een natie zo hard naar zo'n onnodig en overduidelijk échec als het VK nu.
En wij denken dat het goed zou zijn. Engeland is de laatste jaren alleen maar achteruit geboerd. De politiek staat vrijwel stil, gefixeerd op de Brexit en de manier waarop die zo voordelig mogelijk bereikt kan worden. Nu blijkt dat het niet hebben van handelsverdragen met je belangrijkste handelspartners toch geen goed idee is verdienen ze een tweede kans. Ideologisch is Brexit inmiddels failliet. Een goede indicator daarvan is de stellingname van extreem rechts in Europa. Die hoor je vreemd genoeg nauwelijks meer over een van hun belangrijkste targets: de EU. Brexit is gewoon geen goeie reclame voor de zaak. Dus zou het mooi zijn als we de Britten een exit zouden gunnen uit de Brexit, een nieuw referendum waardoor ze met opgeheven hoofd hun strijd tegen de windmolens van de EU kunnen staken. Dan kan ook het besmuikte lachen achter hun rug van vrijwel elke Europeaan een keer ophouden en kan het land zich weer eens met de echt belangrijke zaken gaan bezighouden: het VK bij elkaar houden bijvoorbeeld.
